Zachęcamy do przeczytania ważnego artykułu o zmienionej Specyfikacji warunków zamówienia – SWZ, według nowej Ustawy Prawo Zamówień Publicznych.
Autorką jest Pani Andrzela Gawrońska-Baran, radca prawny, doktor nauk prawnych, ekspert ds. zamówień publicznych.

Specyfikacja warunków zamówienia – zmienione reguły upublicznienia przez zamawiającego oraz zadawania pytań przez wykonawców

Przepisy ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019, dalej „nowa ustawa Pzp”) przewidują w zakresie specyfikacji warunków zamówienia (SWZ) kilka istotnych zmian w stosunku do obecnie obowiązujących regulacji, począwszy od nazwy tego podstawowego dokumentu, poprzez udostępnianie aż po zadawanie pytań przez wykonawców i jej zmiany. Dotyczy to zarówno postępowań o wartości zamówienia mniejszej od progów unijnych (tzw. biuletynowych), jak i równej lub większej od tych progów (tzw. unijnych).

Termin i miejsce upublicznienia specyfikacji

W postępowaniu unijnym w trybie przetargu nieograniczonego obowiązkiem zamawiającego wynikającym z art. 133 ust. 1 nowej ustawy Pzp jest zapewnienie  na stronie internetowej prowadzonego postępowania (a więc nie na jakiejkolwiek stronie internetowej) dostępu do SWZ od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym UE nie krócej niż do dnia udzielenia zamówienia (tj. zawarcia umowy). Następuje zatem wydłużenie okresu obowiązkowego upublicznienia SWZ w stosunku do obecnego udostępniania SIWZ, którego koniec wyznaczony jest do dnia upływu terminu składania ofert.
Taki sam termin początkowy udostępnienia SWZ został wprowadzony w zamówieniach biuletynowych w art. 280 ust. 1 w odniesieniu do trybu podstawowego (nazwa własna trybu) w przypadkach wyboru przez zamawiającego wariantu bez negocjacji lub z możliwością negocjacji.
Niestety nie określono terminu końcowego tj. do kiedy SWZ ma być dostępna na stronie internetowej. Pomimo tego zasadne jest przyjęcie wymogu analogicznego jak w postępowaniach „unijnych”, czyli jawności SWZ nie krócej niż do dnia udzielenia zamówienia.

Termin na zadawanie pytań do SWZ

W nowej ustawie Pzp nie ulega zmianie samo uprawnienie wykonawcy do zwrócenia się do zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie treści SWZ, ale zupełnie inne niż dotychczas są reguły terminowe z tym związane. Zamawiający jest nadal obowiązany udzielić wyjaśnień niezwłocznie, jednak nie później niż na 6 dni (postępowania unijne) albo na 2 dni (postępowania biuletynowe) przed upływem terminu składania ofert. Niemniej jednak warunkiem do tego jest, aby wniosek wykonawcy o wyjaśnienie treści SWZ wpłynął do zamawiającego nie później niż – w zależności od wartości zamówienia – na 14 dni (postępowanie unijne) albo na 4 dni (postępowanie biuletynowe) przed upływem terminu składania ofert. Oznacza to, że termin jest liczony niejako „od tyłu”, a nie jak dotychczas „nie później niż do końca dnia, w którym upływa połowa terminu składania ofert”. Nie zmienia się natomiast reguła, że przedłużenie terminu składania ofert nie wpływa na bieg terminu składania wniosku o wyjaśnienie treści SWZ.
W praktyce stosowanie powyższych regulacji, zwłaszcza w postępowaniu biuletynowym, będzie wymagało uwzględnienia też innych przepisów nowej ustawy Pzp. Chodzi między innymi o art. 8 ust. 4 nowej ustawy Pzp nakazujący, aby termin obejmujący dwa lub więcej dni zawierał co najmniej dwa dni robocze. Wymusi to zapewne zmianę podejścia wielu zamawiających przy ustalaniu niektórych terminów, aby nie naruszyć przepisów. Przykładowo, jeżeli termin składania ofert zostaje wyznaczony na poniedziałek, a zamawiający ma obowiązek udzielić wyjaśnień nie później niż na 2 dni przed upływem terminu składania ofert, nie wystarczy tego zrobić w piątek (co byłoby możliwe w obecnym stanie prawnym), ponieważ nie zostanie spełnione wymaganie, aby były co najmniej dwa dni robocze.
Warto ponadto pamiętać, że brak udzielenia przez zamawiającego wyjaśnień do SWZ w ww. terminie wymaganym ustawowo skutkuje przedłużeniem terminu składania ofert o czas niezbędny do zapoznania się wszystkich zainteresowanych wykonawców z wyjaśnieniami niezbędnymi do należytego przygotowania i złożenia odpowiednio ofert.

Dr Andrzela Gawrońska-Baran

Była Wiceprezes Urzędu Zamówień i wieloletni dyrektor departamentu zamówień publicznych. Doradca zamawiających i wykonawców,pełnomocnik przed Krajową
Izbą Odwoławczą.